Khu vực châu Mỹ bao gồm 35 quốc gia với dân số hơn 1 tỷ người và GDP vượt 27,3 nghìn tỷ USD (năm 2020), là một trong những thị trường quan trọng và tiềm năng cho các doanh nghiệp Việt Nam để thúc đẩy các hoạt động thương mại và đầu tư.
1. Washington DC
Thỏa thuận về trần nợ sẽ khó làm thay đổi chi tiêu liên bang (24/05). Các cuộc đàm phán giữa Tổng thống Biden và các thành viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện, do Chủ tịch Kevin McCarthy dẫn đầu, gần như chắc chắn sẽ không đạt được bất kỳ thỏa thuận nào có thể làm thay đổi đáng kể cách thức chi tiêu liên bang trong thập kỷ tới. Trong các cuộc nói chuyện với ông Biden, Kevin McCarthy và các phụ tá của ông đã tập trung gần như hoàn toàn vào việc cắt giảm một phần nhỏ ngân sách – được gọi là chi tiêu tự chủ phi quốc phòng – bao gồm tài trợ cho giáo dục, bảo vệ môi trường, công viên quốc gia, thực thi pháp luật trong nước và các hoạt động khác. khu vực. Dòng ngân sách đó chiếm ít hơn 15 phần trăm trong số 6,3 nghìn tỷ đô la mà chính phủ dự kiến sẽ chi tiêu trong năm nay. Mục chi này từ trước đến nay thường không quá lớn và được dự đoán là sẽ thu hẹp lại trong thập kỷ tới. Mục chi này cũng không liên quan đến những nguyên nhân chính của tăng chi trong những năm tới: các chương trình mạng lưới an toàn An sinh xã hội và Chăm sóc sức khỏe, đang phải đối mặt với những khoản chi trả ngày càng lớn khi dân số Mỹ già đi. Đảng Cộng hòa cũng từ chối cắt giảm chi tiêu quân sự, gần bằng chi tiêu tự chủ phi quốc phòng. Do đó, các cuộc đàm phán gần như chắc chắn sẽ không đạt được bất kỳ thỏa thuận nào với ông Biden, điều có thể làm thay đổi đáng kể quá trình chi tiêu liên bang trong thập kỷ tới.
Trung Quốc chỉ nói về mở cửa cho kinh doanh nhưng không thể hiện ở hành động (23/5). Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Wang Wentao sẽ đến Washington trong tuần này với một thông điệp dành cho các công ty Mỹ: Trung Quốc mở cửa kinh doanh và nồng nhiệt chào đón đầu tư của Mỹ. Đây là thông điệp mà ông đã gửi tới các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ tại Thượng Hải – bao gồm các giám đốc điều hành của 3M, Johnson & Johnson, Merck, Dow và Honeywell – vào thứ Hai, trước khi khởi hành tới Washington, nơi ông sẽ gặp Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo và Đại diện Thương mại Katherine Tai. Nhưng chuyến đi và thông điệp này diễn ra vào thời điểm khó khăn khi quan hệ giữa hai bên đang ở mức rất thấp và các đảng tại Washington đều thống nhất việc kiềm chế Trung Quốc. Các doanh nghiệp Mỹ đang ngày càng lo lắng về luật gián điệp mới của Trung Quốc, theo lời của Phòng Thương mại Hoa Kỳ, có nguy cơ “làm suy yếu chính sách cởi mở và mong muốn thu hút đầu tư và xuất khẩu nước ngoài mới của Trung Quốc”. Các doanh nghiệp nước ngoài tại Trung Quốc đã theo dõi và cảnh báo việc chính quyền tăng cường giám sát các công ty nước ngoài, tiến hành các cuộc kiểm tra các công ty thẩm định Mintz Group và Bain & Co., đồng thời điều tra công ty tư vấn quốc tế Capvision với lý do an ninh quốc gia. Các cuộc kiểm tra diễn ra đồng thời với cuộc đại tu toàn diện luật gián điệp của đất nước, làm dấy lên mối lo ngại của các giám đốc điều hành nước ngoài rằng ngay cả các hoạt động kinh doanh thông thường giờ đây cũng có thể vi phạm luật. Các nhà chức trách cũng đã cắt quyền truy cập của nước ngoài vào các thông tin đầu tư và kinh doanh quan trọng, bao gồm cơ sở dữ liệu về tài liệu mua sắm, đăng ký công ty và thông tin bằng sáng chế.
Các quan chức FED bị chia rẽ trong việc tạm dừng tăng lãi suất vào tháng 6 (24/5). Các quan chức của Cục Dự trữ Liên bang đã nhất trí nâng lãi suất tại cuộc họp trong tháng này nhưng đã bị chia rẽ về việc liệu các mức tăng bổ sung có được đảm bảo hay không, nhiều người trong số họ đã sẵn sàng tạm dừng tăng lãi suất. FED đã tăng lãi suất quỹ liên bang chuẩn thêm 1/4 điểm lên mức từ 5% đến 5,25% tại cuộc họp, đánh dấu lần tăng thứ 10 liên tiếp kể từ tháng 3 năm 2022 để chống lại lạm phát cao. Trong hai tuần qua, một số quan chức đã nói rằng lạm phát và hoạt động kinh tế không chậm lại đủ để biện minh cho việc chấm dứt tăng lãi suất. Nhưng những người khác, bao gồm cả Chủ tịch FED Jerome Powell, đã ám chỉ rằng họ có thể muốn bỏ qua việc tăng lãi suất để đánh giá tác động của các lần tăng trước đây và sự căng thẳng của ngành ngân hàng. Các nhân viên của FED tiếp tục dự đoán một cuộc suy thoái sẽ bắt đầu vào khoảng quý IV năm nay do tác động trễ của việc tăng lãi suất và căng thẳng ngân hàng làm chậm hoạt động kinh tế.
Mỹ đang chịu sức ép trong việc đưa ra các biện pháp trả đũa đối với lệnh cấm tập đoàn Micron từ Trung Quốc (25/5). Một số ý kiến đánh giá bày tỏ quan ngại về tình hình quan hệ thương mại Mỹ – Trung không thuận lợi trước cuộc gặp giữa Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo và người đồng cấp Trung Quốc Vương Văn Đào. Chính quyền Biden được cho là đang chịu sức ép lớn trong việc sớm đưa ra biện pháp trả đũa đối với việc Trung Quốc đưa nhà sản xuất bán dẫn Micron Technology vào danh sách cấm vận. Bất kỳ động thái trả đũa nào của Mỹ ở thời điểm hiện tại cũng có nguy cơ làm suy yếu cơ hội hợp tác giữa hai bên. Cuộc ăn tối làm việc ngày thứ Năm giữa Bộ trưởng Raimondo và Bộ trưởng Vương Văn Đào là cuộc gặp mới nhất trong một loạt cuộc đàm phán cấp cao nhằm thúc đẩy nỗ lực khởi động lại đối thoại Mỹ – Trung, và cũng là cuộc gặp cấp cao đầu tiên diễn ra tại Mỹ. Một số thông tin cho biết việc Trung Quốc đưa Micron Technology vào danh sách đen, một loạt các động thái hung hăng gần đây của Trung Quốc đối với doanh nghiệp Mỹ đều được cho là những vấn đề bà Raimondo đưa lên ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của mình. Trước đó, Bộ Thương mại Mỹ đã ra tuyên bố kiên quyết phản đối, cho rằng lệnh cấm của Trung Quốc không có cơ sở thực tế, trong khi đó người phán ngôn tại Hội đồng An ninh Quốc gia cho biết các bất đồng liên quan tới vụ việc Micron Technology đã củng cố thêm cho lý do vì sao Mỹ và Trung Quốc cần phải đối thoại với nhau, song cũng khẳng định Mỹ sẽ không ngồi yêu nếu Trung Quốc có hành động không phù hợp. Mặt khác, vụ việc cấm Micron cũng đã gây kích động thêm đối với nhóm các nghị sỹ có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc trong Quốc hội. Các nghị sỹ tại Hạ viện cho rằng hành động của Trung Quốc đối với tập đoàn Micron đã phản ánh kế hoạch của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong việc sử dụng thị trường nước này nhằm tấn công các doanh nghiệp nước ngoài, đồng thời kêu gọi chính quyền Biden buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm đối với động thái này của mình. Giám đốc điều hành của một số doanh nghiệp Mỹ cũng cho biết có khả năng vụ việc cũng sẽ nhận được sự quan tâm của nhóm nghị sỹ cấp cao tại Thượng viện, nhất là trong bối cảnh tập đoàn Micron đã cam kết chi tới 100 tỷ USD trong hai thập kỷ tới để xây dựng tổ hợp nhà máy sản xuất chip máy tính ở ngoại ô New York trên cơ sở Đạo luật CHIPS được chính quyền Biden ban hành vào tháng 8/2022.
