(FDI Việt Nam) – Việc đổi mới tư duy, ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số chính là chìa khóa để hình thành chuỗi giá trị nông nghiệp tuần hoàn, nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường.
Ngành nông nghiệp hiện đang đối mặt với hàng loạt thách thức như biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, nguồn tài nguyên thiên nhiên suy giảm và yêu cầu cấp thiết về tăng trưởng xanh. Trong bối cảnh đó, các mô hình sản xuất truyền thống đã bộc lộ nhiều hạn chế và không còn đáp ứng được yêu cầu phát triển bền vững.
Để nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng cho sản phẩm nông nghiệp, đồng thời bảo vệ môi trường sống, việc chuyển đổi tư duy sản xuất là điều tất yếu. Ngành nông nghiệp cần lấy khoa học công nghệ và chuyển đổi số làm nền tảng, từ đó hình thành và phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp theo hướng tuần hoàn.
CHUYỂN ĐỔI SỐ VÀ ĐỔI MỚI SÁNG TẠO LÀ CHÌA KHÓA PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP TUẦN HOÀN
Nhằm hiện thực hóa mục tiêu Net Zero, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo đã được xác định là những giải pháp then chốt trong chiến lược phát triển nông nghiệp hiện đại. Chính phủ đã ban hành loạt chính sách quan trọng như Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết 193/2025/QH15 của Quốc hội và Nghị quyết 71/NQ-CP của Chính phủ, tạo hành lang pháp lý vững chắc thúc đẩy ứng dụng khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường.
Đây là nền tảng pháp lý vững chắc để ngành nông nghiệp Việt Nam tiến tới xanh hóa sản xuất, nâng cao chất lượng nông sản và bảo vệ môi trường bền vững.
Sáng 10/5/2025, tại Bắc Ninh, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Bắc Ninh đã tổ chức Hội nghị triển khai các nghị quyết trên. Sự kiện thể hiện rõ cam kết và định hướng chiến lược của Chính phủ trong xây dựng chuỗi giá trị nông nghiệp thông minh, tuần hoàn và phát triển bền vững.
Hội nghị tập trung thảo luận định hướng ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong các lĩnh vực trồng trọt, bảo vệ thực vật, lâm nghiệp, chọn tạo giống cây trồng chủ lực như lúa, cây ăn quả, cà phê, hồ tiêu; phát triển cơ sở dữ liệu đất đai, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, quản lý sức khỏe đất và dinh dưỡng cây trồng.
Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy nhấn mạnh: chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu tất yếu trong phát triển nông nghiệp hiện đại. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, suy giảm tài nguyên và yêu cầu tăng trưởng xanh, ngành nông nghiệp cần thoát khỏi mô hình sản xuất truyền thống, lấy khoa học, công nghệ và dữ liệu làm nền tảng cốt lõi để phát triển bền vững.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm: hoàn thiện thể chế để tháo gỡ các rào cản, cải cách tổ chức nghiên cứu theo hướng tinh gọn và tự chủ, thay đổi cách thức đặt hàng nhiệm vụ khoa học công nghệ gắn với thực tiễn sản xuất, phát triển nguồn nhân lực có chuyên môn sâu và đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện.
Đồng thời, kêu gọi sự chung tay của các địa phương, doanh nghiệp, viện trường, hiệp hội, tổ chức quốc tế và cộng đồng để tạo bước chuyển thực chất, bền vững cho ngành nông nghiệp và môi trường.
THÚC ĐẨY SỰ VÀO CUỘC CỦA CÁC DOANH NGHIỆP TIÊN PHONG
Để đẩy nhanh quá trình thực hiện mục tiêu và cần sự đồng hành của nhiều bên (Bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp), tại Hội nghị triển khai kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 57 NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 193/2025/QH15 ngày 19/02/2025 của Quốc hội.
Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 01/4/2025 của Chính phủ về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia trong ngành nông nghiệp và môi trường do Bộ Nông nghiệp và Môi trường và UBND tỉnh UBND tỉnh Bắc Ninh tổ chức ngày10/05/2025 đã diễn ra lễ ký kết chương trình hợp tác giữa Bộ Nông nghiệp và Môi trường với Công ty Cổ phần Thành Thành Công – Biên Hòa (TTC AgriS) nhằm thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp tuần hoàn, phát triển mô hình nông nghiệp thông minh và xây dựng hệ thống dữ liệu mở, truy xuất nguồn gốc bằng blockchain.
TTC AgriS hiện là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam. Doanh nghiệp đang chuyển mình mạnh mẽ từ nhà sản xuất nguyên liệu truyền thống sang mô hình công nghệ – dinh dưỡng – tiêu dùng bền vững. TTC AgriS hiện vận hành 7 nhà máy chế biến và vùng nguyên liệu trải dài tại Việt Nam, Lào, Campuchia, Úc và đang mở rộng sang Indonesia. Với hệ thống R&D đặt tại Việt Nam, Singapore và Úc, TTC AgriS đang xây dựng nền tảng cho chuỗi giá trị nông nghiệp tuần hoàn theo tiêu chuẩn quốc tế.
Theo bà Đặng Huỳnh Ức My, Chủ tịch HĐQT TTC AgriS, doanh nghiệp cam kết đồng hành cùng Chính phủ trong thực hiện chiến lược Nghị quyết 57, nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng của nông sản Việt. TTC AgriS đã đầu tư công nghệ số và tự động hóa trong canh tác như ứng dụng Big Data, AI, IoT, drone, hệ thống quản lý chuỗi cung ứng thông minh và truy xuất nguồn gốc bằng blockchain.
Nhờ đó, TTC AgriS đã đạt những kết quả tích cực: năng suất vùng nguyên liệu tăng từ 15 – 30%, hơn 60% khâu logistics và thương mại được số hóa, sản phẩm đạt chuẩn xuất khẩu sang các thị trường khó tính như EU và Nhật Bản. Đồng thời, doanh nghiệp tận dụng phụ phẩm để giảm phát thải, đầu tư vào năng lượng tái tạo như biomass, điện mặt trời và hydrogen xanh.
Một doanh nghiệp lớn khác cũng đang tiên phong thực hiện mục tiêu kinh tế tuần hoàn trong mô hình sản xuất, kinh doanh là Vinamilk. Xuyên suốt quá trình phát triển, ngoài sứ mệnh mang đến những sản phẩm dinh dưỡng chất lượng tốt cho sức khỏe người dùng. Vinamilk cũng đã sớm đầu tư trang thiết bị, áp dụng công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường, thực hành nông nghiệp tái sinh, sử dụng hệ thống năng lượng tái tạo nhằm mục đích sử dụng bền vững và góp phần bảo tồn các nguồn năng lượng, tài nguyên hữu hạn.
Là một trong những doanh nghiệp dẫn đầu ngành sữa Việt Nam, Vinamilk đã góp phần quan trọng trong việc thay đổi diện mạo ngành chăn nuôi bò sữa theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao. Không dừng lại ở tăng trưởng sản xuất và kinh doanh, Vinamilk đang từng bước mở rộng chiến lược phát triển bền vững, hài hòa giữa hiệu quả kinh tế với trách nhiệm môi trường và xã hội.
Với hệ thống 12 trang trại trải dài trên cả nước và quy mô đàn bò không ngừng được mở rộng nhờ các dự án đầu tư mới, bài toán phát triển bền vững trở thành thách thức không nhỏ với Vinamilk – đặc biệt trong bối cảnh ngành nông nghiệp Việt Nam ngày càng chịu tác động bởi biến đổi khí hậu, khan hiếm nước và ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, nhờ sớm định hướng phát triển theo mô hình nông nghiệp tuần hoàn, áp dụng công nghệ quản lý thông minh và năng lượng tái tạo, Vinamilk đang từng bước xây dựng hệ sinh thái chăn nuôi xanh, hiệu quả và bền vững.
Chiến lược này cũng đồng điệu với mục tiêu của Việt Nam đến năm 2035: trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, cung cấp công nghệ, thiết bị và giải pháp cho kinh tế tuần hoàn trong Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC). Với vai trò tiên phong, Vinamilk đang góp phần đưa Việt Nam trở thành hình mẫu phát triển xanh của khu vực, minh chứng cho sự kết hợp thành công giữa doanh nghiệp và chiến lược quốc gia.
Nguồn: Báo Chính phủ
